Stwardnienie rozsiane to autoimmunologiczna choroba ośrodkowego układu nerwowego, atakująca najczęściej młode osoby. Jest głównym nieurazowym powodem postępującej niesprawności ruchowej pacjentów w 3. i 4. dekadzie życia. W Polsce co roku rozpoznaje się SM u 1 800 osób, w sumie w naszym kraju choruje obecnie około 28 tysięcy.

Charakterystyczną cechą choroby jest występowanie ognisk demielinizacji, czyli utraty mielinowej osłonki komórek nerwowych, co utrudnia neuronom porozumiewanie się. Pojawia się także neurodegeneracja rozmaitych obszarów centralnego układu nerwowego. Nie ma na razie skutecznego leku na SM, choć niektóre substancje mogą łagodzić objawy lub hamować postęp choroby w jej wczesnych stadiach.

Zwykle po mniej więcej 10 latach trwania choroby około połowy cierpiących na nią osób wchodzi w bardziej zawansowane stadium. Jak wykazał dr Jeremy Chataway i jego koledzy z University College w Londynie (UCL), właśnie w tym późnym stadium statyny mogą spowalniać kurczenie się mózgu. Badania fazy drugiej zostały przeprowadzone na 140 osobach z zawansowanym SM, z których część dostawała przez 2 lata codziennie 80 miligramów simwastatyny, zaś pozostali - placebo. Ta wysoka dawka statyny była dobrze tolerowana i spowolniła kurczenie się mózgu o 43 proc. w porównaniu z otrzymującymi placebo (takie wyniki dało badanie mózgu za pomocą rezonansu magnetycznego).

Naukowcy z UCL zamierzają przeprowadzić trzecią fazę badań klinicznych na większej liczbie chorych, aby sprawdzić skuteczność i bezpieczeństwo stosowania statyn. W porównaniu z innymi lekami stosowanymi u chorych na SM są one stosunkowo tanie, a jak dotąd żaden licencjonowany lek nie okazał się naprawdę skuteczny w późnych stadiach choroby. W przypadku statyn efekt może być związany z ich działaniem przeciwzapalnym i neuroprotekcyjnym.(PAP)

pmw/ krf/