Jan Olejniczak: Nauka przyciąga jak magnes
<strong>Popularyzuję naukę od 30 lat - po prostu dlatego, że to lubię i mam z tego niekłamaną satysfakcję. Bez pasjonatów nie ma popularyzacji. To zajęcie nie jest łatwe, a czasem nawet nie jest wdzięczne. Ale po wielu godzinach pracy podczas pikników, pracy o "suchym pysku", na powietrzu, wśród tłumu ludzi jest się bardzo zmęczonym i... bardzo zadowolonym - mówi dr Jan Olejniczak z <a href="http://www.uni.lodz.pl/">Uniwersytetu Łódzkiego</a>. </strong>Koordynator Pikniku Naukowego w łódzkiej Manufakturze jest kandydatem w konkursie "Popularyzator Nauki", organizowanym przez serwis Nauka w Polsce PAP przy współpracy Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Sporym zainteresowaniem cieszył się pokaz zwierząt, sprowadzonych na ten dzień z Ogrodu Zoologicznego. Był osiołek, płazy, gady, a hodowca z ZOO opowiadał młodzieży o ich zwyczajach. Były także eksperymenty o charakterze biologicznym.
Organizatorem imprezy był dr Jan Olejniczak z Zakładu Podstawowych Problemów Fizyki Uniwersytetu Łódzkiego. Sam również brał w nim udział, prowadząc pokazy popularyzujące fizykę.
W uznaniu jego wieloletnich wysiłków na rzecz popularyzacji nauki, m.in. organizacji wykładów otwartych na Wydziale Fizyki i Informatyki Stosowanej UŁ oraz cyklu warsztatów "Fizyka dla Przedszkolaków", Łódzkie Towarzystwo Naukowe, organizator Festiwali Nauki, Techniki i Sztuki zarekomendowało jego kandydaturę do konkursu serwisu Nauka w Polsce.
Od 1981 roku dr Jan Olejniczak prowadzi aktywną działalność popularyzującą fizykę. Prowadzi wykłady i prelekcje dla uczniów szkół średnich, a także warsztaty pokazowe dla nauczycieli fizyki. Wykłady mają formę bogato ilustrowanych pokazów i cieszą się dużym zainteresowaniem, o czym świadczy masowy udział młodzieży. Tradycyjnie raz w miesiącu są organizowane przez Łódzki Oddział Polskiego Towarzystwa Fizycznego wykłady popularyzujące fizykę dla uczniów i nauczycieli. Dr Jan Olejniczak przez wiele lat prowadził po kilka takich wykładów z pokazami w ciągu roku. Są one znane także poza Łodzią - w Koninie, Wieluniu, Łowiczu, Poznaniu, Ostrowie Wielkopolskim i w miastach aglomeracji łódzkiej.
Naukowiec uważa, że mówienie o nauce jest szczególnym sposobem "walki z ciemnogrodem i przesądami". Zaznacza, że często jest to walka z wiatrakami, ale mimo to wielką radość sprawia mu docieranie do ludzi. Stara się tłumaczyć im rzeczy trudne w prosty sposób.
Dr Jan Olejniczak ukończył studia fizyczne na Uniwersytecie Łódzkim w 1967 roku. Stopień doktora uzyskał w 1975 roku za pracę "Wysokoenergetyczne miony we wtórnym promieniowaniu kosmicznym". Od 1977 roku jest kierownikiem Pracowni Pokazowej na kierunku fizyki - obecnie Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej - na Uniwersytecie Łódzkim.
"Moimi odbiorcami są ludzie w różnym wieku. Rozmawiam nawet z przedszkolakami. Jestem Przewodniczącym Komitetu Okręgowego Olimpiady Fizycznej dla szkół. Niedawno wraz z Wiktorem Niedzickim nagrałem film o energii. Regularnie, wraz z moim zespołem, popularyzuję fizykę na Uniwersytecie Łódzkim, podobnie jak dr Jerzy Jarosz robi to w Katowicach" - mówi fizyk, kierując ukłon w stronę kolegi.
W 2004 roku dr Jan Olejniczak zainicjował i organizował Wykłady Otwarte z Fizyki. Wykłady te mają charakter popularnonaukowy i mają na celu zainteresowanie uczniów współczesną fizyką, a w szczególności specjalizacjami uprawianymi w Instytucie. Wykładowcy urozmaicają swoje wykłady pokazami i prezentacjami multimedialnymi. Wykłady odbywają się w środy, trwają od 1 do 1,5 godz. Po wykładzie można zwiedzać pracownie naukowe i dydaktyczne Wydziału Fizyki i Informatyki Stosowanej.
Jak podkreśla, do współpracy w sesjach pokazowych organizowanych po wykładach i na piknikach udało mu się pozyskać ponad 20-osobową grupę studentów i zarazić ich pasją popularyzatorską. Obecnie koło naukowe studentów fizyki "Nabla" prowadzi warsztaty dla młodszych studentów, przygotowujące ich do występów w sesjach pokazowych.
Dr Olejniczak był nominowany do nagrody Polskiego Towarzystwa Fizycznego, otrzymał Medal Komisji Edukacji Narodowej. Czuje, że jego praca jest doceniana, choć raczej nie przynosi korzyści materialnych.
"Chociaż... - przyznaje fizyk - popularność powoduje, że i pieniądze na akcje popularyzatorskie zdobywa się łatwiej. A dodatkowo ludzie uśmiechają się do mnie na ulicy; to niezwykle przyjemne, zwłaszcza, gdy nieznajoma dziewczyna mówi mi niespodziewanie +dzień dobry+".
Od ośmiu lat Uniwersytet Łódzki organizuje Festiwale Nauki Kultury i Sztuki. Na wszystkich odbywały się wykłady z pokazami dra Olejniczaka, który od 2005 roku jest organizatorem Festiwalu w Instytucie Fizyki. Jego idee fix było zorganizowanie w Łodzi pikniku naukowego - na wzór tego, który Radio Euro organizuje w Warszawie. W roku 2007 wszedł w skład Łódzkiego Komitetu organizacyjnego VII Festiwalu Nauki i zorganizował pierwszy Piknik Naukowy w Łódzkiej Manufakturze. W Pikniku wzięło udział ponad 3 tys. łodzian.
W kwietniu 2008 roku Jan Olejniczak zorganizował drugi piknik. Prezentowało się kilkanaście zespołów z różnych uczelni i placówek badawczych popularyzujących naukę i technikę. Przez dwa dni Piknik odwiedziło wiele tysięcy osób z Łodzi i województwa łódzkiego.
W 2006 i 2007 roku Jan Olejniczak prowadził zajęcia warsztatowe z fizyki doświadczalnej dla przedszkolaków we współpracy z Widzewskim Domem Kultury. Dwukrotnie (w 2005 i 2006 roku) startował w konkursach Festiwalu "Nauki Przyrodnicze na Scenie" i został trzykrotnie wyróżniony. Dwukrotnie też reprezentował Polskę na Europejskich Festiwalach "Science on Stage".
Fizyk jest autorem kilku programów komputerowych ilustrujących poglądowo powstawanie i propagację fal elektromagnetycznych oraz numeryczne tworzenie funkcji falowych w klasycznych przypadkach potencjałów.
W jego dorobku znajduje się około 20 publikacji dotyczących promieniowania kosmicznego, kilkadziesiąt nowych oryginalnych pokazów, a także 5 patentów związanych z pracą naukową i dydaktyczną. Od 2007 roku publikuje artykuły popularno-naukowe w "Fizyce w Szkole".
W ramach bloku imprez organizowanych w Instytucie Fizyki UŁ w 2009 r. dr Olejniczak wygłosił prelekcję pt. "Magnetyzm wokół nas" bogato ilustrowaną doświadczeniami i pokazami (na zdj.). KOL
PAP - Nauka w Polsce
agt/bsz/kap/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
