Nauka dla Społeczeństwa

29.03.2024
PL EN
18.07.2012 aktualizacja 18.07.2012

Wpływ węgla na wody Bałtyku badają doktorantki z IO PAN

Fot. Fotolia Fot. Fotolia

Do rozwoju rybołówstwa bałtyckiego, a także wielu innych branż gospodarki na Pomorzu mogą przyczynić się badania dwóch doktorantek Instytutu Oceanologii Polskiej Akademii Nauk wyróżnionych stypendiami IV edycji programu „InnoDoktorant” w obszarze ochrony środowiska.

Anna Maciejewska buduje model, który umożliwi m.in. przewidywanie rozwoju sieci pożywienia dla ryb w rejonie Morza Bałtyckiego. Aleksandra Szczepańska zamierza ustalić rolę osadów dennych w bilansie związków biogenicznych. Określenie źródeł przedostawania się tych substancji do środowiska umożliwi właściwe ich zagospodarowanie.

Anna Maciejewska zamierza określić czynniki warunkujące stężenie rozpuszczonego i zawieszonego węgla organicznego w Bałtyku południowym. Prowadzi badania eksperymentalne i modelowe.

"Stworzenie biogeochemicznego modelu, uwzględniającego dynamikę stężeń węgla organicznego w Bałtyku, pozwoli opisać jego ekosystem i wyznaczy rolę w obiegu węgla. Zweryfikowany eksperymentalnie model umożliwi, bez wykonywania kosztownych pomiarów, przekraczających budżet wielu instytucji, testowanie rozmaitych scenariuszy zmian środowiskowych, wpływających na stężenie materii organicznej, a zależnych od globalno-lokalnego rozwoju gospodarczego” – stwierdza doktorantka.

Jej zdaniem skala zastosowania stworzonego, matematycznego modelu biogeochemicznego i obszernej bazy z eksperymentalnymi danymi dotyczącymi stężeń węgla organicznego w Morzu Bałtyckim, jest praktycznie nieograniczona.

"Wyniki, jakie otrzymałam z prowadzonych badań mogą przyczynić się do rozwoju ważnych branż gospodarki województwa pomorskiego. Jedną z nich jest rybołówstwo. Za pomocą modelu, będzie można przewidzieć rozwój sieci troficznej w danym rejonie Morza Bałtyckiego lub sprawdzić możliwe scenariusze rozwoju tej sieci, czyli pożywienia dla ryb. Moje wyniki mogą nieść za sobą cenne informacje dla firm zajmujących się m.in. monitorowaniem obszarów zagrożonych dużą ilością zanieczyszczeń (ujścia rzek, obszary wokół kolektorów), czy instytucji opracowujący regularnie środowiskowe raporty monitoringowe" – wylicza Maciejewska.

Dodaje, że możliwe będzie zastosowanie wyników jej badań także w branży wodociągowej, technice okrętowej (identyfikacja wód balastowych), gospodarce ściekowej i ochronie środowiska.

Aleksandra Szczepańska z Zakładu Chemii i Biochemii Morza zajmuje się określaniem szybkości odkładania węgla (burial rates) w bałtyckich osadach dennych.

„Dopływające do środowiska morskiego substancje biogeniczne przyczyniają się do postępującego procesu eutrofizacji, co prowadzi do wyczerpywania zasobów tlenu w warstwie przydennej, w konsekwencji doprowadzając do zaniku fauny głębinowej. Zlokalizowanie głównych źródeł tych substancji i właściwe nimi zarządzanie, przyczyni się do ochrony licznych gatunków ryb” – uważa innodoktorantka.

Z jej oferty mogą skorzystać: rybołówstwo, ochrona środowiska, zarządzanie środowiskiem i rolnictwo. Wyniki prowadzonych badań wpisują się w rozwój kluczowych branż gospodarki województwa pomorskiego.

"Otrzymane wyniki umożliwią zamknięcie budżetu węgla w Morzu Bałtyckim i pozwolą określić rolę Bałtyku w globalnym obiegu węgla. Ustalenie roli osadów dennych w bilansie związków biogenicznych (m.in. azotu i fosforu), przyczyni się do określenia źródeł przedostawania się tych substancji do środowiska oraz umożliwi właściwe ich zagospodarowanie. Spowoduje to zahamowanie procesu eutrofizacji i przyczyni się do poprawy jakości wody, nie tylko Zatoki Gdańskiej, ale również Bałtyku” – tłumaczy Szczepańska.

Jej doktorat może być wykorzystany przez instytucje i programy monitoringowe zajmujące się ochroną walorów przyrodniczych środowiska morskiego. Według niej ustalenie ilości dwutlenku węgla przechodzącego z atmosfery do osadów dennych będzie można użyć jako argumentu do określenia całego ładunku dwutlenku węgla emitowanego z terenów województwa pomorskiego.

Samorząd Województwa Pomorskiego przyznaje na badania stosowane stypendia współfinansowane przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.

PAP – Nauka w Polsce

kol/ agt/bsz

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024