Nauka dla Społeczeństwa

24.04.2024
PL EN
15.01.2013 aktualizacja 15.01.2013

Interdyscyplinarne badania w Ostrowite

Badania elektrooporowe. Fot. J. Sikora Badania elektrooporowe. Fot. J. Sikora

Badania magnetometryczne, elektroporowe, geochemiczne, prospekcja z wykorzystaniem latawca i bezzałogowego drona – to tylko niektóre z metod wykorzystanych podczas ubiegłorocznych badań w Ostrowite (woj. pomorskie), w rejonie odkrytego w 2011 roku grodziska z okresu wczesnego średniowiecza.

\"Podczas kompleksowych badań archeologicznych przeprowadzonych w 2012 r. nie ograniczyliśmy się tylko do stanowiska z okresu średniowiecza. W najbliższej okolicy zachowały się też relikty po zamieszkujących ten obszar społecznościach z wczesnej epoki żelaza i z okresu wpływów rzymskich. Te również objęliśmy naszymi działaniami\" – wyjaśnia dr Jerzy Sikora, koordynator projektu z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego.

Nowatorskim w polskiej archeologii przedsięwzięciem było zintegrowanie wyników wszystkich badań i analiz w ramach bazy danych Systemu Informacji Geograficznej (GIS). Zdaniem badaczy technika ta otwiera zupełnie nowe możliwości badawcze i pozwala cyfrowo rekonstruować krajobraz archeologiczny i jego środowisko naturalne.

\"Tego typu oprogramowanie jest dość często wykorzystywane przez archeologów w wielu krajach na świecie, w Polsce nadal jest stosunkowo rzadkie. W Ostrowite pozwoliło nie tylko na wizualizację przestrzenną uzyskiwanych w różnych typach badań i analiz wyników. Pomogło także w ich opracowywaniu oraz planowaniu kolejnych działań\" – wyjaśnia dr Sikora.

Pośród szerokiej gamy metod nie zabrakło jednak wykopalisk, które przeprowadzono również w miejscu domniemanego grodziska wczesnośredniowiecznego. Badania potwierdziły obecność fosy, znanej już z prospekcji lotniczej. Na podstawie dotychczasowych badań - w tym analiz chronologicznych materiałów ceramicznych metodą termoluminescencji - funkcjonowanie domniemanego grodziska można oszacować na okresu między 2. połową XI a schyłkiem XIII wieku.

\"Podjęliśmy także próby weryfikacji wykopaliskowej części struktur ujawnionych dzięki prospekcji geofizycznej. W ten sposób udało się m.in. rozpoznać dużą koncentrację palenisk związanych ze społecznością kultury wielbarskiej\" – dodaje archeolog.

Badacze skorzystali również z analiz geochemicznych. W rejonie Ostrowite skupiono się na określaniu zawartości fosforu w glebie. Wyniki pozwoliły na lokalizację stref szczególnej aktywności ludzkiej (fosfor jest jej dobrym wyznacznikiem) na obszarze stanowiska na wschodnim brzegu Jeziora Ostrowite. Badania wykonał Piotr Kittel z Katedry Geomorfologii i Paleogeografii Uniwersytetu Łódzkiego.

Istotnym elementem zeszłorocznych badań była popularyzacja ich wyników i samych prac nieinwazyjnych. W tym celu zorganizowano dni otwarte badań, które odwiedzali uczniowie okolicznych szkół. Badacz zorganizowali także wystawy archeologiczne w szkole podstawowej w Ostrowitem oraz w domu kultury w Silnie, prelekcje dla uczniów i dorosłych.

Badania nieinwazyjne realizowano w 2012 r. w ramach programu \"Badania nieinwazyjne w rejonie jeziora Ostrowite\", podjętego przez Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich oddział w Łodzi, współfinansowanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach 5. priorytetu „Ochrona zabytków archeologicznych”. Badania wykopaliskowe przeprowadzono ze środków Uniwersytetu Łódzkiego z udziałem studentów odbywających ćwiczenia terenowe w ramach studiów w Instytucie Archeologii.

PAP - Nauka w Polsce

szz/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024