Kontrowersje wokół konsultacji społecznych na linii naukowcy-ministerstwo

Przedstawiciele ruchu społecznego Obywatele Nauki podkreślili w piśmie przesłanym PAP, że ich ruch powstał m.in. po to, aby publicznie mówić o problemach nauki w Polsce. "Zostaliśmy potraktowani jak reprezentanci środowiska, gdy minister nauki i szkolnictwa wyższego prof. Barbara Kudrycka zaprosiła nas na rozmowę 4 kwietnia 2013 r. Podczas tego spotkania pani minister jednoznacznie zadeklarowała, że ON, jako strona społeczna, otrzymają do konsultacji nowe akty prawne powstające w ministerstwie. Dotyczyć to miało również zapowiadanych zmian w regulaminie trzeciej edycji konkursu w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki (NPRH)" - napisali.

Konkursy w ramach NPRH są skierowane m.in. do uczonych podejmujących prace dokumentacyjne, edytorskie i badawcze o kluczowym znaczeniu dla dziedzictwa i kultury narodowej; polskich i zagranicznych naukowców realizujących projekty naukowe we współpracy międzyśrodowiskowej i interdyscyplinarnej. Trzeci konkurs - ogłoszony w maju - skierowany jest do młodych humanistów. W tegorocznej edycji pojawiły się nowe rozwiązania. Jedną z wprowadzonych zmian, w module wspierającym młodych humanistów, jest zasada, że każdy, kto otworzy przewód doktorski może ubiegać się o finansowanie w ramach NPRH i zostać kierownikiem projektu. Podniesiono też maksymalną wysokość kosztów pośrednich (np. dostęp do baz danych, obsługa techniczna, księgowość).

"Z wielkim zaskoczeniem przyjęliśmy zatem publikację informacji o ogłoszeniu kolejnego konkursu NPRH 22 maja" - podkreślili przedstawiciele ruchu. - Na spotkaniu (4 kwietnia - PAP) pani minister twierdziła, że zmiany w regulaminie przygotowywane są przez Radę NPRH, i fakt ten miał być przyczyną odwlekania ogłoszenia kolejnego konkursu. Prace nad zmianami regulaminu zapowiedziała też prof. Grażyna Borkowska, przewodnicząca Rady NPRH, w liście do ON z 24 lutego. W regulaminie III edycji konkursu istotnie dokonano ważnych zmian; dotyczą one m.in. kryteriów oceny wniosków, wysokości kosztów pośrednich, minimalnego czasu trwania projektu".

Obywatele Nauki poinformowali PAP, że zmiany zasad konkursów NPRH "nie zostały jednak ogłoszone w Biuletynie Informacji Publicznej MNiSW". "Nie były – o ile wiemy – w inny sposób konsultowane ze środowiskiem. Z pewnością, pomimo deklaracji, nie trafiły do konsultacji do ON" - zaznaczyli.

"Chcemy publicznie wyrazić nasze głębokie zaniepokojenie brakiem konsultacji społecznych przy wprowadzaniu zmian zasad w ogłaszanych przez MNiSW konkursach finansujących naukę. Szczególnie niepokojąca jest również rozbieżność deklaracji Minister Kudryckiej z praktyką. Deklarowana otwartość i gotowość słuchania środowiska odbiega od stanu faktycznego. Takie działania to zaprzeczenie dobrych zwyczajów państwa obywatelskiego" - napisali.

Komentując pismo ON rzecznik prasowy resortu nauki Kamil Melcer zauważył, że komunikat o ogłoszeniu kolejnej edycji konkursów w ramach NPRH (który jest programem ministra nauki) nie ma charakteru projektu aktu prawnego, np. rozporządzenia ministra, ustawy etc. i dlatego nie podlega konsultacjom społecznym.

"Natomiast projekty założeń nowelizacji ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym oraz ustawy o zasadach finansowania nauki, na prośbę minister nauki prof. Barbary Kudryckiej, zostały przekazane ruchowi Obywatele Nauki w ramach konsultacji społecznych. To do tego faktu pani minister odniosła się w trakcie spotkania z przedstawicielami ruchu ON 4 kwietnia 2013 r." - powiedział Melcer.

Rzecznik resortu zaznaczył, że zasady ustanowione w obecnej edycji konkursów zostały wypracowane z udziałem przedstawicieli środowiska akademickiego skupionych w Radzie NPRH. "Zasady konkursów w obecnej edycji zostały zmienione w niewielkim stopniu, a wynikają z doświadczeń i oceny realizacji dotychczasowych edycji" - dodał.

Zdaniem resortu przedstawiciele ruchu ON "byli i są na bieżąco informowani o inicjatywach MNiSW, m.in. o naborze do Rady Młodych Naukowców, w której mają obecnie swojego przedstawiciela. Ruch ON otrzymał również informację o kolejnej edycji konkursów w ramach NPRH, wraz z prośbą o jej rozpowszechnienie, co uczynił za pośrednictwem swojego profilu na Facebooku".

PAP - Nauka w Polsce

zan/ ula/ jra/