Średniowieczne znalezisko na wystawie w Krakowie
Aplikację heraldyczną odkrytą w Jaskini Ciemnej w Ojcowie w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej można zobaczyć na ekspozycji w Muzeum Archeologicznym w Krakowie w cyklu „Zabytek miesiąca”. Wystawa będzie czynna do 24 listopada br.
Znaleziska dokonano w głównej komorze jaskini w ramach prac ekspedycji badawczej Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Muzeum Archeologicznego w Krakowie, która działa od 2007 roku. Wykopaliska ukierunkowane są na badanie osadnictwa ze starszej epoki kamienia, jednak dostarczyły także wielu informacji o wykorzystywaniu jaskini w młodszych okresach prahistorii oraz w dobie średniowiecza.
Prezentowany artefakt w kształcie tarczy herbowej wykonano z miedzi powlekanej cyną. Zachowały się nity do mocowania aplikacji. Przedstawia tarczę o wykroju wczesnogotyckim, o dwudzielnym polu. Tego typu zabytki – związane z rycerską kulturą symboliczną, są rzadko znajdowane w czasie wykopalisk, ale dobrze znane z przekazów pisanych i ikonograficznych z epoki.
„Powiązanie dekoracji tarczki z konkretnym herbem dotychczas się nie powiodło. Istnieje możliwość, iż jest to zdobienie +pseudoheraldyczne+. Datowanie zabytku, na okres od 2. połowy XIII do końca XIV wieku, ustalono na podstawie analogii” – informują muzealnicy.
Badacze nie są zgodni w kwestii funkcji plakietki. Jednak pewni są, że okucie z Ojcowa można łączyć z szeroko rozumianą kulturą rycerską doby średniowiecza. Analogie z terenu Europy Środkowej i Zachodniej dowodzą, iż zabytek był ozdobą pasa rycerskiego, pancerza, pochwy miecza czy stroju.
„W jaskiniach Jury Polskiej odkryto wiele elementów średniowiecznego uzbrojenia i oporządzenia jeździeckiego. Nie dysponujemy źródłami pisanymi na ten temat, można więc tylko przypuszczać, że są to ślady zdarzeń wojennych, polowań, ale także zbójectwa czy kłusownictwa” – czytamy w komunikacie na temat wystawy.
Muzealnicy przypominają, że zgodnie z jedną z legend jaskinie w rejonie Ojcowa służyły za schronienie Władysława Łokietka. „Odkrywane w jaskiniach zabytki mogą hipotetycznie potwierdzać jej wiarygodność” – domniemają muzealnicy.
Scenariusz wystawy przygotowali Michał Wojenka i Mirosław Zając. Kuratorem cyklu jest dr Jacek Górski.
PAP - Nauka w Polsce
szz/ mrt/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
