FNP stawia na ocenę merytoryczną badań, a nie impact factor
Fundacja na rzecz Nauki Polskiej podpisała tzw. Deklarację z San Francisco. Dokument zakłada m.in., że prace naukowe indywidualnych badaczy powinny być oceniane przede wszystkim na podstawie oryginalności osiągnięć, a nie prestiżu czasopism naukowych, które publikowały ich prace.
Jak poinformowano na stronie FNP, w Deklaracji z San Francisco (The San Francisco Declaration on Research Assessment - DORA) dąży się do tego, by oceniać badania naukowe przede wszystkim na podstawie oryginalności osiągnięć i ich wpływu na rozwój dziedziny, a nie poprzez impact factor czasopisma, w którym zostały opublikowane.
Deklaracja zakłada, że parametry czasopism naukowych, (takich jak np. impact factor) nie powinny zastępować merytorycznej oceny jakości naukowej publikacji, czy też oceny jakości osiągnięć naukowych uczonych dokonywanej przy okazji ich awansu lub starania się o uzyskanie funduszy na badania naukowe.
"Władze Fundacji na rzecz Nauki Polskiej zdecydowały się podpisać Deklarację z San Francisco, mając na względzie niepokojący fakt, że w środowisku naukowym od kilku lat rozwija się tendencja do sprowadzania jakości prac badawczych poszczególnych uczonych do oceny czasopism, w których ich osiągnięcia zostały opublikowane. Wprawdzie środowiska naukowe wiedzą, które czasopisma są w danej dyscyplinie najważniejsze, ale powinna to być wiedza pomocnicza, która nie zwalnia z oceny indywidualnych osiągnięć badawczych" - poinformowano w oświadczeniu na stronie FNP.
Deklaracja została opracowana podczas dorocznego spotkania The American Society for Cell Biology (ASCB) 16 grudnia 2012 roku. Podpisało ją kilkadziesiąt organizacji, w tym: American Association for Advancement of Science (AAAS), Howard Hughes Medical Institute, Wellcome Trust, redakcje czasopism naukowych PNAS czy PLOS oraz liczne europejskie i amerykańskie towarzystwa naukowe. Indywidualnie deklarację podpisało między innymi wielu laureatów Nagrody Nobla, redaktorzy naczelni czasopism naukowych, w tym „Science”.
"Rozpatrując wnioski wpływające na konkursy fundacji, zawsze staraliśmy się oceniać oryginalność indywidualnych dokonań naukowych wnioskodawców. W wypadku doświadczonych uczonych dodatkowym, istotnym parametrem w ocenie osiągnięć badawczych jest liczba cytowań ich prac (w zależności od specyfiki danej dyscypliny lub dziedziny naukowej), czy będący jej pochodną wskaźnik Hirscha (h)" - napisano w oświadczeniu FNP. Zaznaczono, że impact factor, liczba cytowań i wskaźnik h nie mają zastosowania w większości dyscyplin z nauk humanistycznych i społecznych. Dlatego z powszechną krytyką spotyka się na przykład traktowanie tzw. listy ERIH (European Reference Index for the Humanities) jako wskazującej obowiązujące wartości współczynnika impact factor konkretnych tytułów.
FNP zaznacza, że impact factor nie powinien być stosowany do oceny osiągnięć naukowców, zespołów badawczych czy małych jednostek naukowych, jednak władze fundacji nie wykluczają "stosowania parametrów opartych o normalizowany w danej dziedzinie impact factor czasopism do oceny dużych jednostek naukowych". W oświadczeniu zaznaczono, że gdy oceniana jednostka naukowa jest wystarczająco liczna (powyżej 60 naukowców), sumaryczny, normalizowany impact factor tej jednostki rzeczywiście ma związek z jej cytowaniami, a w przypadku nauk eksperymentalnych także z poziomem finansowania badań naukowych z zewnętrznych źródeł.
"Taka korelacja nie występuje jednak przy ocenie małych jednostek, a tym bardziej indywidualnych zespołów badawczych oraz ich liderów! W tym wypadku należy bezwzględnie stosować system oceny peer review, w którym starannie wyselekcjonowani uczeni, oceniają oryginalność indywidualnych osiągnięć naukowych innych badaczy, a pomocniczą rolę może spełniać liczba cytowań oraz wskaźnik h" - zaznaczono na stronie FNP.
Szczegóły na stronie internetowej.
PAP - Nauka w Polsce
lt/ agt/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
