50 lat Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Collegium Maius

Ekspozycja "50 lat działalności Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Collegium Maius - migawki" znajduje się w podziemiach Collegium Maius.

„Próbowaliśmy na tej wystawie przedstawić wielość inicjatyw oraz przywołać osoby związane z tym miejscem. Chcieliśmy też pokazać jak ono się zmieniało od lat 50. XX w. aż do dzisiaj” – powiedziała na środowym wernisażu kurator wystawy Joanna Ślaga.

Fotografie pochodzą z archiwum muzeum i ze zbiorów prywatnych. Wystawę będzie można zwiedzać do końca roku.

Muzeum UJ mieści się w Collegium Maius – najstarszym budynku uniwersyteckim w Polsce. Od 1400 roku do połowy XIX wieku wygląd budynku pozostawał taki sam. W poł. XIX wieku przebudowano go w stylu neogotyckim. Do 1940 roku mieściła się tu siedziba Biblioteki Jagiellońskiej. W latach 1949-1964 z inicjatywy publicysty, historyka sztuki Karola Estreichera (1906-1984) powstawało tu muzeum. Budynek odzyskał swój oryginalny wygląd sprzed połowy XIX wieku. W instytucji znalazły się dawne uniwersyteckie zbiory – cenne obrazy, rzeźby, instrumenty naukowe, dokumenty itp.

W audycji radiowej z 1955 roku Karol Estreicher mówił, że powstaje najstarsze i najmłodsze muzeum w Polsce. Najstarsze, bo – jak wyjaśniał Estreicher – „narodziło się z zapisów naszej dobrodziejki królowej Jadwigi, która testamentem ofiarowała swoje klejnoty uniwersytetowi - i do dziś dnia przechowujemy jej perły”.

"Najmłodszym muzeum jest dlatego, że ciągle tworzy się i przybywa do niego zabytków - zarówno przez zakupy, jak i dary poszczególnych osób i instytucji” – mówił inicjator budowy placówki. Dodał również, że „nie ma większej satysfakcji dla tych wszystkich, którzy się czują związani z przeszłością uniwersytetu, jak widzieć nasze stare mury Collegium Maius rozbrzmiewające wesołością młodości i gwarem życia studenckiego. To właśnie odbiera zbiorom UJ charakter muzeum, a nadaje im rumieńce życia”.

"Estreicher jakby od nowa stworzył przestrzeń Collegium Maius, sprawił, że reprezentuje ona wszystko to, co najcenniejsze w tradycji Uniwersytetu Krakowskiego, założonego przez królów polskich, jednego z najstarszych w Europie i najważniejszego dla edukacji Polaków” – powiedział na wernisażu dyrektor Muzeum UJ Collegium Maius, prof. Krzysztof Stopka.

Zwrócił też uwagę, że uniwersytet ma inne „wiekowe i nobliwe gmachy; żaden jednak nie posiada w sobie takiego dostojeństwa i takiej atmosfery, jakie uzyskało Collegium Maius autorstwa Karola Estreichera”.

Obecnie w Collegium Maius - jak podaje uczelnia na swojej stronie internetowej - nadal prowadzi się prace konserwatorskie, remontowe i modernizacyjne. W odnowionych lektoriach na parterze umieszczono wystawę interaktywną. Centrum Promocji UJ, sklep muzealny Negotiolum i obsługa ruchu turystycznego znalazły swoje miejsce w wyremontowanym Lektorium Ptolemeusza. Sala Bernarda z Biskupiego to sala projekcyjna. Odnowiono tzw. Klatkę Studencką, w której zainstalowano windę, a na ścianach umieszczono gipsowe odlewy rzeźb antycznych.

Podziemia Collegium Maius ("Sala U Kazimierza Wielkiego" i kawiarnia "U Pęcherza"), po gruntownym remoncie stały miejscem spotkań profesorów i studentów. W murach Collegium Maius odbywają się najważniejsze konferencje naukowe i posiedzenia Senatu UJ. Tutaj przyjmowani są wybitni gości, którymi byli już m.in. Jan Paweł II, królowa brytyjska Elżbieta II oraz para cesarska Japonii.

W ramach obchodów 50-lecia działalności muzeum, plac przed nim, znajdujący się przy ulicy św. Anny, władze uczelni przemianowały na Zaułek Estreichera. Wcześniej dziedziniec określano „Hutą”. Oprócz popiersia Karola Estreichera na placu znajdują się: rzeźba króla Kazimierza Wielkiego i monumenty św. Jana Pawła II, ks. Józefa Tischnera, prof. Juliana Aleksandrowicza, prof. Antoniego Kępińskiego.

PAP - Nauka w Polsce

bko/ laz/