Polscy przyrodnicy pomogą afrykańskim nietoperzom

"Nietoperze zapylają i roznoszą nasiona wielu roślin, zarówno dzikich, jak użytkowych. Ograniczają też liczebność wielu gatunków owadów – głównie tych aktywnych w nocy. Są wśród nich komary i inne insekty roznoszące rozmaite choroby. A warto zdawać sobie sprawę, że tylko roznoszona przez komary malaria zabiła w ubiegłym roku w Afryce ponad 130 razy więcej ludzi - ponad pół miliona - niż gorączka krwotoczna powodowana przez wirus ebola" - informuje w przesłanym komunikacie dr Andrzej Kepel z Polskiego Towarzystwa Ochrony Przyrody „Salamandra”.

Zauważa, że ostatni rok był mrocznym czasem dla afrykańskich nietoperzy, które oskarżono o roznoszenie wirusa ebola. W efekcie do zwykłych zagrożeń, związanych z niszczeniem ich siedlisk oraz zabijaniem do celów kulinarnych, doszło masowe wbijanie ich kolonii spowodowane strachem przed chorobą. "Może to przynieść opłakane skutki zarówno dla przyrody, jak i ludzi" - zaznacza dr Kepel.

Przyrodnicy z Afryki, którzy chcą skuteczniej chronić nietoperze, potrzebują wsparcia swoich działań ze strony ekspertów z innych krajów. Dlatego zaprosili do współpracy grupę polskich chiropterologów, czyli specjalistów od nietoperzy.

Polsko-kenijska wyprawa, zorganizowana przez Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody „Salamandra", rozpocznie się na początku marca. Przyrodnicy wyruszą w okolice Jeziora Wiktorii, bo ten region Afryki słynie z bogactwa nietoperzy. Do tej pory poznano tam ponad 100 gatunków tych latających ssaków, a zapewne jest ich jeszcze więcej.

Przyrodnicy będą prowadzili w Afryce bezpośrednie badania nietoperzy. Zamierzają chwytać je nocą w specjalne, supercienkie siatki rozstawione w różnych rodzajach siedlisk. Po określeniu gatunku, płci i wieku schwytanych nietoperzy, pobraniu zewnętrznych pasożytów do innych badań, a także po sfotografowaniu, zwierzęta będą wypuszczane. "W przypadku wątpliwości co do gatunku, będziemy także pobierać próbki do analiz genetycznych. Za pomocą specjalnych detektorów ultradźwięków będziemy także prowadzić nagrania głosów nietoperzy latających w badanych miejscach. Głosy te będą później analizowane komputerowo, w celu ustalenia gatunków, a także skali i rodzaju ich aktywności" - wyjaśniają przyrodnicy.

Polacy chcą też przekazać kenijskim chiropterologom nowoczesny sprzęt do badań nietoperzy oraz przeszkolić w jego używaniu. "Będziemy szkolić kenijskich kolegów, jak posługiwać nowymi rodzajami detektorów głosów nietoperzy i jak analizować dokonane za ich pomocą nagrania" - informują organizatorzy wyprawy.

Efektem wyprawy ma być też zapoczątkowanie działań edukacyjnych, wyjaśniających lokalnej społeczności znaczenie, jakie mają nietoperze dla tamtejszych ekosystemów i ludzi. Profesjonalne zdjęcia mają ukazać, jak ciekawymi i sympatycznymi zwierzętami są te ssaki.

Polska część ekipy składa się z pięciorga biologów, w tym znanych polskich przyrodników – dr Andrzeja Kepela i dr Mateusza Ciechanowskiego. Weźmie w niej też udział współautor klucza do rozpoznawania nietoperzy Afryki Wschodniej – dr Paul Webala, a także młodzi adepci chiropterologii z Kenii, którzy będą pomagać w badaniach i zdobywać doświadczenie.

Polscy przyrodnicy jadą tam na własny koszt. Jednak aby pokryć wszystkie koszty wyprawy – przede wszystkim specjalistycznego sprzętu, który zostanie po wyprawie przekazany afrykańskim badaczom, potrzebne są spore środki. Dlatego organizujące wyprawę Towarzystwo „Salamandra” postanowiło zwrócić się do polskich przyrodników i wszystkich, którzy uważają, że warto przyrodę poznawać i chronić, by wsparli to przedsięwzięcie. Środki na ten cel zbierają poprzez crowdfundingowy serwis Polakpotrafi.pl. W ciągu pierwszego dnia udało się zebrać prawie 12 proc. potrzebnej kwoty. Akcja trwa do końca lutego. Wsparcia przyrodnikom można udzielić za pośrednictwem strony: http://polakpotrafi.pl/projekt/nietoperze

PAP - Nauka w Polsce

ekr/ rpo/ mrt/