Rodzina języków indoeuropejskich, najbardziej obecnie rozprzestrzeniona na świecie, wywodzi swój początek ze starożytnej Anatolii, leżącej w dzisiejszej Turcji.
Do rodziny języków indoeuropejskich należą m.in. języki słowiańskie (w tym polski), romańskie (takie jak francuski), germańskie (takie jak angielski i niemiecki) czy indoirańskie (np. hindi czy perski). Obecnie językami indoeuropejskimi jako ojczystymi posługuje się ok. trzech miliardów ludzi na Ziemi.
Oprócz tego do języków indoeuropejskich zalicza się języki starożytne, takie jak greka, łacina czy sanskryt. Wśród nich najstarszym znanym (świadectwa pisane z XVIII w. p.n.e.) jest hetycki używany w starożytnej Anatolii.
We współczesnym językoznawstwie istnieją dwie główne teorie dotyczące miejsca narodzin języka praindoeuropejskiego. Jedna, zwana pontyjską lub kurhanową, dowodzi, że pierwsi Indoeuropejczycy byli ludem koczowniczym pochodzącym z Wielkiego Stepu z okolic pontyjskich (dzisiejsza Ukraina i Rosja). Zgodnie z tą teorią pomiędzy piątym a trzecim tysiącleciem p.n.e. ci konni najeźdźcy podbili większość Europy i część Azji.
Druga teoria, zwana anatolijską, wiąże rozprzestrzenianie się języka indoeuropejskiego z tzw. rewolucją neolityczną, czyli wynalezieniem i ekspansją rolnictwa. Według tej teorii ojczyzną Indoeuropejczyków była Anatolia, gdzie pojawiło się rolnictwo.
Badania opublikowane na łamach najnowszego numeru tygodnika "Science" wspierają tę drugą teorię.
Naukowcy analizowali ekspansję języków indoeuropejskich podobnie jak biolodzy analizują ekspansję nowych gatunków, np. wirusa grypy, odwołując się do nowoczesnych metod statystycznych. Jednak zamiast porównywania wariacji DNA, porównywali różne formy leksykalne o takim samym znaczeniu (np. meter, Mutter, mother, matka itp.), odwołując się przy tym do danych archeologicznych w celu dokładniejszej kalibracji chronologicznej materiału językowego.
Badacze korzystali z bazy danych słownictwa indoeuropejskiego o nazwie Indo-European Lexical Cognacy Database (IELex). Tę bazę danych stworzono specjalnie do celów badań pokrewieństwa językowego.
Na podstawie uzyskanego modelu naukowcy dowodzą, że Indoeuropejczycy pochodzą z Anatolii sprzed 8-9.5 tys. lat.(PAP)
krx/ agt/
